Proces opracowania mapy prognostycznej
Do opracowania mapy prognostycznej wykorzystuje się (oprócz wybranych danych z numerycznego modelu prognozy pogody ALADIN) reprezentatywne dane techniczne dotyczące sieci elektroenergetycznych. Wykorzystano w tym celu arkusze analizy stopnia zakłócenia i wymagania normatywne. Arkusze analizy opracowano dla temperatury i wiatru a dla opadu śniegu, gołoledzi[1], szadzi[2] oraz synergii wykorzystano wymagania normatywne.
Ogólny proces obliczania stopnia zakłócenia prezentowanego na mapie przedstawiono na poniższym schemacie:
Arkusze analizy stopni zakłóceń
Arkusze analizy stopni zakłóceń opracowano dla wiatru i temperatury. Wykorzystano w tym celu:
- normy do projektowania, budowy i eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych,
- wiedzę ekspercką z zakresu projektowania, budowy i eksploatacji sieci elektroenergetycznych,
- skalę Beauforta, która pozwoliła na określenie niepożądanych zdarzeń mogących wystąpić przy danej wartości prędkości wiatru,
- literaturę specjalistyczną na podstawie, której określono niepożądane zdarzenia oraz graniczne wartości temperatury.
Dla każdego niepożądanego zdarzenia obliczono stopień zakłócenia[3].
Schemat prezentujący ogólny proces obliczania stopnia zakłócenia na podstawie arkuszy analizy stopni zakłóceń
Wymagania normatywne
Ogólny schemat obliczania stopnia zakłócenia z wykorzystaniem wymagań normatywnych przedstawiono na poniższym rysunku.
Schemat przedstawiający ogólny proces obliczania stopnia zakłócenia z uwzględnieniem wymagań normatywnych
Zgodnie z normą PN-E-05100-1:1998[4] szadź to osad śniegu, szronu lub lodu występujący na przewodach w sprzyjających temu zjawisku warunkach meteorologicznych. W obliczeniach przyjmuje się szadź rozłożoną równomiernie na całej długości przewodu i mającą określony ciężar wyrażony w niutonach na metr długości przewodu. Norma rozróżnia szadź normalną i katastrofalną. Ze względu na różne mechanizmy i warunki sprzyjające powstawaniu osadu na potrzeby mapy rozpatrywano trzy zjawiska powodujące ten osad:
- szadź,
- gołoledź,
- opad śniegu.
Wykorzystując literaturę specjalistyczną oraz wiedzę ekspercką przeprowadzono obliczenia, których wyniki porównano z wymaganiami normatywnymi określonymi dla ciężaru szadzi normalnej i katastrofalnej.
[1] Gołoledź (oczepa lodowa) - osad lodu na ogół jednorodny i przezroczysty, powstały wskutek zamarznięcia przechłodzonych kropelek mżawki lub deszczu na powierzchniach o temp. niższej albo nieco wyższej od 0oC. Gołoledź może się tworzyć również wskutek zamarzania nieprzechłodzonych kropelek mżawki lub deszczu, bezpośrednio po zderzeniu się z powierzchniami o temperaturze niższej od 0oC. Gołoledzi nie należy mylić z powstawaniem lodu na powierzchni ziemi na skutek zamarznięcia wody pochodzącej z uprzednio spadłego opadu lub ponownego zamarznięcia wody powstałej ze stopienia śniegu, ani też ze stwardnienia pokrywy śnieżnej pod wpływem ruchu drogowego (śliskość drogowa). (Źródło: Niedźwiedź T. (red.), 2003, Słownik Meteorologiczny, PTG, IMGW, Warszawa)
[2] Szadź (sędzielizna, sadź) - osady atmosferyczne w postaci kryształków lodu, powstające na przedmiotach pionowych, drzewach itp. w czasie jednoczesnego występowania mgły z przechłodzonej wody i wiatru. Wyróżnia się szadź miękką – powstającą najczęściej w temp. poniżej -8oC oraz szadź twardą – tworzącą się przy umiarkowanych lub silnych wiatrach w temp. od 0 do -8oC przez nagłe zamarzanie na przedmiotach kropelek przechłodzonej mgły. (Źródło: Niedźwiedź T. (red.), 2003, Słownik Meteorologiczny, PTG, IMGW, Warszawa)
[3] Stopień zakłócenia - możliwość wystąpienia niepożądanego zdarzenia w wyniku pojawienia się czynników zagrożenia. (Źródło: Opracowanie autorskie).
[4] Norma PN-E-05100-1:1998 - "Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa – reguluje wymagania dla linii prądu przemiennego z przewodami roboczymi gołymi".(Źródło: Norma PN-E-05100-1:1998)
