Mgła powstaje w warunkach dużej wilgotności względnej przy powierzchni ziemi. Szybkość z jaką wzrasta wilgotność względna jest często związana z warunkami lokalnymi, przy czym mają one większy wpływ na powstawanie mgły radiacyjnej niż mgły adwekcyjnej.

Powstanie mgły, zwłaszcza radiacyjnej, jest bowiem zależne od właściwości podłoża: od tego czy mgła powstaje nad wodą czy nad lądem, czy nad obszarami piaszczystymi czy nad glebami mającymi duże możliwości retencyjne. Zasoby wilgoci, a co za tym idzie wielkość parowania, zależą od sposobu użytkowania danego obszaru. Od tego czy jest to obszar leśny, użytkowany rolniczo czy obszary zurbanizowane. Typ podłoża warunkuje szybkość wypromieniowania ciepła z powierzchni ziemi, tym samym szybkość rozwoju inwersji przyziemnej, wzrostu wilgotności względnej i w konsekwencji powstania mgły.

Na tworzenie się mgły duży wpływ ma również rzeźba terenu. Podczas adwekcji cieplejszego i wilgotnego powietrza lepsze warunki do powstania mgły są na stokach nawietrznych, ponieważ wymuszone wznoszenie powietrza ku górze, występujące równolegle z wychłodzeniem powietrza od powierzchni ziemi, przyspiesza powstawanie mgły. Występowanie kotlin natomiast ma znaczny wpływ na powstawanie zastoisk chłodnego powietrza, a układ dolin na prędkość wiatru przyziemnego (Fot. 2.1).

Mgła dolinna zalegająca w kotlinie Orawsko-Nowotarskiej (październik 2013, fot. S. Wypych)

Fot. 2.1. Mgła dolinna zalegająca w kotlinie Orawsko-Nowotarskiej (październik 2013, fot. S. Wypych)