Zróżnicowanie sezonowe i przestrzenne

Najlepsze warunki do powstania mgły występują w chłodnej porze roku (zwłaszcza w nocy), gdy ciepłe i wilgotne powietrze napływa z południa kierowane przez niże znajdujące się nad Atlantykiem. W rozległych, ciepłych wycinkach niżów, na dużych obszarach, powstają długo zalegające mgły. Mgły na znacznym obszarze, w chłodnej porze roku powstają również, gdy nad Europą Środkowa znajduje się centrum wyżu lub gdy wyż zalega na wschód lub południowy wschód od Polski. W przyziemnej warstwie inwersyjnej towarzyszącej wyżom, mgły i niskie warstwowe chmury mogą utrzymywać się nawet przez kilka dni. Poprawę widzialności przynosi zwykle przyjście frontu atmosferycznego, któremu towarzyszy wzrost prędkości wiatru, gruba warstwa chmur (chmury od piętra niskiego po wysokie) i opady atmosferyczne.

Średnio w Polsce notuje się 54 dni z mgłą w roku, jednakże rozkład zarówno przestrzenny, jak i czasowy liczby dni wykazuje duże zróżnicowanie (ryc. 4.1). W przebiegu rocznym maksimum dni z mgłą występuje najczęściej w październiku i listopadzie, najmniej od maja do lipca. W wyniku oddziaływania warunków lokalnych inny przebieg liczby dni z mgłą w ciągu roku ma część stacji leżących na północy Polski i w kotlinach górskich. I tak w Lęborku i Łebie najczęściej mgły występują w lecie. W Jeleniej Górze, Kłodzku, Nowym Sączu i Lesku maksimum występowania dni z mgłą przypada w okresie od sierpnia do października. Najmniej dni z mgłą jest na obszarze od Wielkopolski przez centrum kraju, po Podlasie i Lubelszczyznę. Stacjami, na których najczęściej obserwuje się mgłę są Chojnice (90 dni), Jelenia Góra i Zielona Góra. Najrzadziej mgły występują na Helu, w Tarnowie i w Gdańsku (23 dni).

Ryc. 4.1. Częstość występowania dni z mgłą w lipcu i październiku na wybranych stacjach synoptycznych w Polsce